Treasures from the Byzantine and Christian Museum 15th - 18th century

07 Νοεμβρίου 2002 έως 08 Φεβρουαρίου 2003

Η έκθεση αποτέλεσε συνεργασία του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου με το Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης της Νέας Υόρκης (Αlexander S. Onassis Public Benefit Foundation USA).

Στην έκθεση παρουσιάστηκαν 54 επιλεγμένα έργα, αποκλειστικά από τις συλλογές του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, τα οποία φανερώνουν την πορεία καθώς και τα βασικά στοιχεία της μεταβυζαντινής τέχνης. Η έκθεση υπήρξε ιδιαιτέρως σημαντική, καθώς προβλήθηκαν έργα υψηλής καλλιτεχνικής και πνευματικής δημιουργίας τα οποία αναδεικνύουν την προσπάθεια ανάδειξης του βυζαντινού πολιτισμού και της τέχνης μετά την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Το μεγαλύτερο μέρος της έκθεσης ήταν αφιερωμένο στη ζωγραφική, η οποία εκπροσωπούνταν κυρίως από φορητές εικόνες της λεγόμενης κρητικής σχολής, που υπογράφουν σπουδαίοι ζωγράφοι όπως ο ’γγελος Ακοτάντος, ο Ανδρέας Ρίτζος, ο Νικόλαος Τζαφούρης, ο Μιχαήλ Δαμασκηνός, ο Εμμανουήλ Λαμπάρδος κ.ά. Ιδιαίτερη σημασία παρουσίαζαν η εικόνα ’γιος Ιωάννης ο Πρόδρομος του ’γγελου Ακοτάντου (πρώτο μισό του 15ου αι.), έργο το οποίο είναι επηρεασμένο από παλαιολόγεια καλλιτεχνικά πρότυπα της Κωνσταντινούπολης, καθώς και η εικόνα του Ανδρέα Ρίτζου J(esus) H(ominum) S(alvator) (δεύτερο μισό του 15ου αι), που αντλεί πρότυπα και από τη βυζαντινή και από τη δυτική τέχνη.

Παράλληλα, στην έκθεση παρουσιάστηκαν αργυρά εκκλησιαστικά σκεύη καθώς επίσης άμφια, βιβλία, έντυπα και χειρόγραφα. Ανάμεσα στα άμφια ξεχώριζε ο επισκοπικός σάκκος, αξιόλογο δείγμα χρυσοκεντητικής τέχνης, από την Ανατολική Ρωμυλία. Ο σταυρός-λειψανοθήκη με την επίχρυση συρματερή επένδυση, τα πλακίδια από στεατίτη, αλλά και η ομάδα αντικειμένων διακοσμημένων με συρματερό σμάλτο, από τη Μονή Μπατσκόβου στη σημερινή Βουλγαρία, αποτελούσαν σημαντικά δείγματα μικροτεχνίας της μεταβυζαντινής τέχνης που οι επισκέπτες είχαν τη δυνατότητα να απολαύσουν κατά τη διάρκεια της έκθεσης.

Για τις ανάγκες της έκθεσης εκδόθηκε επιστημονικός κατάλογος στην αγγλική γλώσσα.