Ανάληψη του προφήτη Ηλία και σκηνές του βίου (01576)
ΒΧΜ: 001576
Χώρος έκθεσης: IV.1β Η Τέχνη στα Επτάνησα: Είδος μεικτό αλλά νόμιμο
Χρονολόγηση: Β’ μισό 17ου αι.
Διαστάσεις (εκ.μ.): 188,5x123,5
Περιοχή: Άνω Κορακιάνα, Κέρκυρα
Δημιουργός: Θεόδωρος Πουλάκης
Η εικόνα χωρίζεται σε τρεις άνισες μεταξύ τους ζώνες. Στη μεσαία και μεγαλύτερη εικονίζεται η Ανάληψη του προφήτη Ηλία στους ουρανούς. Ο προφήτης, σε ζωηρή στάση, κάθεται σε χρυσό φλεγόμενο άρμα που προβάλλει μέσα από νεφέλες και το σέρνουν τέσσερα καλπάζοντα άλογα. Χαμηλότερα, ο μαθητής του Ελισσαίος αποδίδεται, με την πλάτη προς τον θεατή, να αρπάζει το ιμάτιο του Ηλία. Αριστερά, σε μικρότερη κλίμακα, εικονίζεται το δευτερεύον επεισόδιο σύμφωνα με το οποίο ο Ελισσαίος διέσχισε με θαυμαστό τρόπο τον ποταμό Ιορδάνη χωρίς να βραχεί. Στο βάθος της κεντρικής σύνθεσης διακρίνεται πόλη που ταυτίζεται με την Ιερουσαλήμ. Στη δεξιά πλευρά της σκηνής εικονίζεται γονατιστός και με τα χέρια σε στάση δέησης ο αφιερωτής της εικόνας, ο Κρητικός ιερομόναχος Σωφρόνιος Φασκόμηλος, όπως μας πληροφορεί σχετική επιγραφή. Στις άλλες δύο ζώνες ιστορούνται έξι επεισόδια από το βίο του προφήτη: επάνω αριστερά, στο πρώτο διάχωρο, ο προφήτης εικονίζεται δύο φορές, μία να συνομιλεί με μια χήρα που του προσφέρει νερό και ψωμί και μία δίπλα να δέχεται τροφή από ένα κοράκι· ακολουθεί η ανάσταση του νεκρού υιού της χήρας, και κάτω αριστερά ο προφήτης να σκοτώνει τους ιερείς του Βάαλ, αφού πρώτα κατάφερε να ανάψει φωτιά στο βωμό με την προσευχή του, ενώ δίπλα κατεβαίνει φωτιά από τον ουρανό που τυλίγει στις φλόγες τον πεντηκόνταρχο και τον στρατό του. Κάτω και αριστερά αναγράφεται η υπογραφή του Κρητικού ζωγράφου Θεόδωρου Πουλάκη.
Η κεντρική σύνθεση αντιγράφει χαλκογραφία του Φλαμανδού χαράκτη Jan Wierix. Η έντονη χρωματική κλίμακα με κύρια χρώματα το ρόδινο, το φωτεινό κόκκινο και το χρυσό, τα μπαρόκ και αναγεννησιακά στοιχεία στην απόδοση των κτηρίων και των βαρύτιμων υφασμάτων, οι ζωηρές χειρονομίες και στάσεις των μορφών χαρακτηρίζουν γενικότερα την τέχνη του Πουλάκη, ενώ αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι η χρήση φλαμανδικών χαρακτικών για την απόδοση εικονογραφικών θεμάτων είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στην περιοχή των Ιονίων νήσων από το β΄ μισό του 17ου αιώνα. Η εικόνα προέρχεται από το ναό του Προφήτη Ηλία στην Άνω Κορακιάνα της Κέρκυρας. Οι σημαντικές φθορές που έχουν προκληθεί στη ζωγραφική επιφάνειά της προέρχονται από τον τεμαχισμό της σε εννέα κομμάτια μετά την κλοπή της από τον προαναφερθέντα ναό.