100 years Refugee Hellenism Οι κήποι του Βυζαντινού ΜουσείουAthens Culture Net Find us on Facebook Find us on youtube Find us on instagram

Επιγονάτιο (01702)

Είδος: Επιγονάτιο
ΒΧΜ: 001702
Χώρος έκθεσης: IV.3α Οι κοινότητες των Ρωμιών

Χρονολογία: 1689

Διαστάσεις (εκ.μ.): 47,5Χ46
Δημιουργός: Δεσποινέτα

Το επιγονάτιο αποτελεί μέρος της αμφίεσης των κληρικών, το οποίο κρέμεται από τη ζώνη τους, έχει ρομβοειδές σχήμα και φθάνει ως το γόνατο. Κατάγεται από τη ρωμαϊκή mappa ή mappula, το ύφασμα δηλαδή με το οποίο οι ύπατοι έδιναν το σημείο εκκίνησης των αγώνων. Αποτελούσε ως τον 12ο αιώνα αποκλειστικό άμφιο του επισκόπου, ενώ αργότερα επεκτάθηκε και στους αξιωματούχους κληρικούς. Παραπέμπει στο λέντιο, το ύφασμα δηλαδή που ο Χριστός χρησιμοποίησε όταν έπλυνε τα πόδια των μαθητών του. Από τον 15ο αιώνα συμβολίζει τη νίκη κατά του θανάτου και την ανάσταση του Χριστού.
Στο εν λόγω επιγονάτιο, μέσα σε ρόμβο εγγράφεται κυκλικό μετάλλιο όπου εικονίζεται ο Χριστός Παντοκράτορας. Παριστάνεται να κάθεται σε θρόνο από τροχούς και μέσα σε δόξα, την οποία στηρίζουν χερουβείμ και τα τέσσερα σύμβολα των ευαγγελιστών: ο άγγελος, ο μόσχος, ο αετός και το λιοντάρι. Τη δόξα πλαισιώνουν σταυροειδώς τέσσερις μορφές: επάνω ο Θεός με το άγιο Πνεύμα, το οποίο έχει τη μορφή περιστεράς, δεξιά ο προφήτης Ιεζεκιήλ, αριστερά ο προφήτης Ησαΐας και κάτω ο προφήτης Δαβίδ. Την παρυφή του επιγονατίου καλύπτει ταινία διακοσμημένη με άνθινα και φυτικά θέματα. Αριστερά από τη μορφή του Δαβίδ είναι κεντημένη η χρονολογία «αχπθ», δηλαδή 1689, καθώς επίσης και η υπογραφή της κεντήστρας Δεσποινέτας του Αργύρη (1682-1723), η οποία εργαζόταν στην Κωνσταντινούπολη.