Πέμπτη 15 Μαΐου 2014 και ώρα 19.30
Το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο διοργάνωσε συζήτηση με θέμα
«Έλληνες Τσιγγάνοι: ζητήματα ταυτότητας» .
Στην εικόνα που διαμορφώθηκε ιστορικά και αναπαράγεται στον δημόσιο λόγο για τους Ρομά/Τσιγγάνους συνεχίζουν να κυριαρχούν στερεότυπες αντιλήψεις που τους καθιστούν εξωτικούς ή περιθωριακούς.
Με ποια εργαλεία αντιμετωπίζει σήμερα η έρευνα το ζήτημα της ταυτότητας των Ελλήνων Τσιγγάνων;
Πώς σχετίζονται οι "ιδιαιτερότητες" που τους αποδίδονται διαχρονικά με την θέση τους στην ελληνική κοινωνία;
Η συζήτηση επιχείρτησε να ανιχνεύσει διαδρομές των Τσιγγάνων που τέμνονται με τις ιστορίες άλλων ομάδων, σε μια προσπάθεια δούμε τους Τσιγγάνους με διαφορετική ματιά από την συνηθισμένη.
Συμμετείχαν οι:
- Αλίκη Βαξεβάνογλου - κύρια ερευνήτρια στο Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Κοινωνίας της Ακαδημίας Αθηνών
- Γιάννης Γεωργίου - κοινωνιολόγος
- Έφη Καραθανάση - δρ. αρχιτέκτων/πολεοδόμος
- Εύα Πολίτου - δρ. παιδαγωγικών και
- Σεβαστή Τρουμπέτα - επίκουρη καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Η συζήτηση οργανώθηκε στο πλαίσιο της δράσης «Με τους Ρομά στο Μουσείο» η οποία συγχρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ, συντονίσθηκε από το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο και υλοποιήθηκε με την συνεργασία του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.
Στόχος ήταν να προωθήσει την κοινωνική πρόσβαση Ρομά πληθυσμών στην πολιτιστική κληρονομιά, να τονώσει την ιστορική τους αυτογνωσία και να γνωστοποιήσει σε ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας χαρακτηριστικά της κοινότητας των Ελλήνων Ρομά που ανατρέπουν στερεότυπες αντιλήψεις.
Η Αλίκη Βαξεβάνογλου έκανε προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Paris 1 της Σορβόννης όπου ανακηρύχθηκε διδάκτορας. Εργάστηκε ως ερευνήτρια σε πολλά Ερευνητικά Προγράμματα και σήμερα είναι κύρια ερευνήτρια στο Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Κοινωνίας της Ακαδημίας Αθηνών. Μεταξύ άλλων έχει γράψει και το βιβλίο "Έλληνες τσιγγάνοι περιθωριακοί και οικογενειάρχες" (2001).
Ο Γιάννης Γεωργίου είναι κοινωνιολόγος και συνεργάζεται με θεσμικούς φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Πανεπιστήμιο Αθηνών, Συμβούλιο της Ευρώπης κ.ά) στην προσπάθεια αντιμετώπισης του κοινωνικού αποκλεισμού των Ρομά. Έχει τσιγγάνικη καταγωγή και τα τελευταία τρία χρόνια είναι επιστημονικός συνεργάτης του Βυζαντινού Μουσείου σε δράσεις προσέγγισης με την κοινότητα των Ελλήνων Τσιγγάνων.
Η Έφη Καραθανάση είναι αρχιτέκτων, διδάκτωρ του τμήματος πολεοδομίας της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ. Έχει αναπτύξει πλούσιο ερευνητικό και μελετητικό έργο, με συμμετοχές σε εθνικά και διεθνή συνέδρια, διαλέξεις σε ελληνικά και ξένα πανεπιστημιακά ιδρύματα, δημοσιεύσεις και με βραβείο ΥΠΕΧΩΔΕ για το έργο της που αφορά το κατοικείν των Τσιγγάνων της Θήβας. Η διατριβή της «Το Κατοικείν των Τσιγγάνων» εκδόθηκε το 2000.
Η Εύα Πολίτου σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ. Από την ίδια σχολή πήρε και το διδακτορικό της στα παιδαγωγικά. Έχει συνεργαστεί σε προγράμματα για την εκπαίδευση "παλιννοστούντων - αλλοδαπών", "τσιγγανοπαίδων" και "μουσουλμανοπαίδων". Από το 2001 εργάζεται ως φιλόλογος στη δημόσια εκπαίδευση. Μέχρι τη σχολική χρονιά (2012-13) υπηρετούσε στο Γυμνάσιο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Σαπών του Ν. Ροδόπης.
Η Σεβαστή Τρουμπέτα είναι επίκουρη καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Σπουδές κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Humboldt του Βερολίνου, έρευνα στα πανεπιστήμια Freie Universität Berlin και Albert-Ludwigs-University Freiburg i. Br.. Συγγραφέας βιβλίων "Κατασκευάζοντας ταυτότητες για τους μουσουλμάνους της Θράκης. Η περίπτωση των Πομάκων και των Τσιγγάνων" (2001), "Physical Anthropology, Race and Eugenics in Greece (1880s-1970s)" (2013). Επιμελήτρια συλλογικών τόμων, "Οι Ρομά στο Σύγχρονο ελληνικό κράτος" (2008), "Το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα – Διαβάσεις και μελέτες συνόρων" (2012), κ.ά.