20 Δεκεμβρίου 2007 έως 16 Φεβρουαρίου 2008

Η χυμευτική τέχνη, μολονότι είναι γνωστή εδώ και αιώνες, ασκείται ελάχιστα από τους καλλιτέχνες στη σημερινή εποχή. Το Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο παρουσίασε για πρώτη φορά μια έκθεση αφιερωμένη αποκλειστικά στην τέχνη του σμάλτου σε μέταλλα. Τα εκθέματα κάλυψαν ένα ευρύ χρονολογικό και γεωγραφικό φάσμα.

Μετά από ενδεικτικά έργα της μυκηναϊκής εποχής, παρουσιάστηκαν κοσμικά και εκκλησιαστικά αντικείμενα από τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο, από χώρες της Δυτικής Ευρώπης και της ’πω Ανατολής, καθώς και έργα σύγχρονα, που εμπνέονται από τη βυζαντινή παράδοση ή που εισάγουν νέες τεχνικές και τεχνοτροπίες.

Το σμάλτο είναι μια υαλώδης στερεή μάζα με ανόργανη σύνθεση. Ως πρώτη ύλη χρησιμοποιείται γυαλί, το οποίο κονιορτοποιείται σε γουδί και χρωματίζεται χάρη στην ανάμιξή του με διάφορα μεταλλικά οξείδια. Το μείγμα αυτό, που έχει πλέον τη μορφή σκόνης ή πολτού, τοποθετείται πάνω σε μεταλλική επιφάνεια και ψήνεται σε ειδικό φούρνο σε θερμοκρασία μεταξύ 600ο και 900ο C. Με αυτόν τον τρόπο συντελείται μια χημική ένωση και όταν το γυαλί κρυώσει αποτελεί πλέον ένα συμπαγές και αδιάσπαστο σώμα με το μέταλλο. Αυτή η στενή «ένωση» του γυαλιού με το μέταλλο αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό του σμάλτου και το διαφοροποιεί από άλλες χρήσεις του γυαλιού ως ένθετου διακοσμητικού στοιχείου.

Στο πλαίσιο της περιοδικής έκθεσης παρουσιάστηκε -κυρίως σε σχολικές ομάδες- το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Σμάλτο: Πολύχρωμες διαδρομές».

Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα δοθούν στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο δύο διαλέξεις από τον Κώστα Αντωνάκη, Επίτιμο Διευθυντή Ερευνών στον Εθνικό Κέντρο Ερευνών της Γαλλίας (CNRS):
- Το σμάλτο. Η παλιά ιστορία μιας σπάνιας τέχνης (16/1/2008)
- Η σύγχρονη τέχνη και η χυμευτική. Η εφαρμογή νέων τεχνικών της χυμευτικής στη σύγχρονη τέχνη (23/1/2008)