2012
Το Ημερολόγιο του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου και του Συλλόγου των Φίλων του ΒΧΜ για το έτος 2012 με θέμα «Φανταστικά και Απόκοσμα» είναι αφιερωμένο σε μια όχι ιδιαίτερα γνωστή, αλλά πολύ ενδιαφέρουσα όψη της βυζαντινής τέχνης: την απεικόνιση φανταστικών πλασμάτων, εμπνευσμένων εν πολλοίς από τη μυθολογία των αρχαίων πολιτισμών της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς και μορφών δαιμονικών που αναδύονται από τα βάθη της κολάσεως.
Γρύπες, κυνοκέφαλοι, μονόκεροι, σφίγγες, κένταυροι, σειρήνες, αλλά και μαυριδεροί δαίμονες, τρομακτικοί δράκοντες, ακόμη και ο «Παμφάγος Άδης» έχουν απομονωθεί από τον διάκοσμο αντικειμένων από όλες σχεδόν τις Συλλογές του Μουσείου. Πρόκειται κυρίως για λεπτομέρειες από ζωγραφικά έργα, φορητές εικόνες, πίνακες, εικονογραφημένα χειρόγραφα και χαρακτικά. Υπάρχουν επίσης λεπτομέρειες από τον διάκοσμο γλυπτών, καθώς και λειτουργικών αντικειμένων.
Με την ευκαιρία της έκδοσης του ημερολογίου παρουσιάζεται επίσης μια μικρή έκθεση στην πρώτη αίθουσα (είσοδο) της μόνιμης έκθεσης του Μουσείου με χαρακτηριστικά αντικείμενα των συλλογών, που παριστάνουν όντα μυθολογικά και δαιμονικά. Ο επισκέπτης κατά την πορεία του στις διάφορες εκθεσιακές ενότητες, θα έχει την ευκαιρία να εντοπίσει, ακόμα, με τη βοήθεια ειδικής σήμανσης, επιλεγμένα αντικείμενα από τα οποία προέρχονται τα φανταστικά και απόκοσμα όντα που κοσμούν τις σελίδες του ημερολογίου. Η έκθεση θα διαρκέσει από τις 21 Δεκεμβρίου 2011 έως τις 5 Φεβρουαρίου 2012.
Με αφορμή το θέμα του ημερολογίου, ο Σύλλογος Φίλων του ΒΧΜ διοργανώνει από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο του 2012 ομώνυμο κύκλο διαλέξεων, ενώ παρουσιάζει και το φετινό «τυχερό» (γούρι), το οποίο απεικονίζει την κεφαλή της Μέδουσας Γοργούς, εκείνης που θανάτωσε ο Περσέας σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία. Η κεφαλή της Μέδουσας κοσμεί μια μαρμάρινη πλάκα του 6ου αιώνα μ.Χ., η οποία εκτίθεται στη μόνιμη έκθεση, στην ενότητα «Ο εκχριστιανισμός των αρχαίων ιερών». Κατά την αρχαιότητα το βλοσυρό βλέμμα της Γοργούς θεωρήθηκε ότι αποτρέπει το Κακό και έτσι η κεφαλή της, το «Γοργόνειο», εικονίζεται συχνά στην αρχαία ελληνική τέχνη ως ιδιαίτερα ισχυρό φυλακτό. Με την ίδια ιδιότητα το συναντούμε και στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Το Γοργόνειο, που συνοδεύεται από μαίανδρο και σκύλο που τρέχει, έχει έντονα προστατευτικό χαρακτήρα και μπορεί να θεωρηθεί ιδανικό «γούρι» σε δύσκολους καιρούς.
Το ημερολόγιο και το «τυχερό» διατίθενται στο πωλητήριο του Μουσείου στην τιμή των 18 και 30 ευρώ αντιστοίχως.
Γενική επίβλεψη
Ευγενία Χαλκιά
Επιστημονική επιμέλεια – κείμενα
Τερψιχόρη-Πατρίτσια Σκώττη – Έφη Μεραμβελιωτάκη
Επιμέλεια έκδοσης – κειμένων
Γιασμίνα Μωυσείδου
Μετάφραση
Michael Eleftheriou, Γιασμίνα Μωυσείδου
Φωτογραφίες αντικειμένων
Χάρις Ψυχοπαίδη
Γραφιστικός σχεδιασμός
Γιάννης Σταυρινός
Γραφιστική υποστήριξη
Γιώργος Σουπιός
Εκτύπωση
REGISTER – Πέτρος Καλαματιανός
 | |
 |