ΟΙ ΒΙΒΛΙΚΕΣ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΜΑΣ ΥΜΝΟΥ

01 Μαΐου 2021

Ο ευγενούς καταγωγής φιλικός Αντώνιος Μαρτελάος (1754-1819) από την Ζάκυνθο, υπήρξε ο δάσκαλος του Διονυσίου Σολωμού, στον οποίο ήσκησε μεγάλη επιρροή στην διάπλαση της καθομιλουμένης ελληνικής γλώσσας αντί της λογίας, καθώς και στις φιλελεύθερες δημοκρατικές ιδέες που ο Μαρτελάος ασπάστηκε με θέρμη από την Γαλλική επανάσταση.

Ο Αντώνιος Μαρτελάος περιβλήθηκε το σχήμα, προτίμησε όμως την διδασκαλία και την ποίηση από την ιερατική σταδιοδρομία. Έχοντας ζήσει και μεγαλώσει μέσα στην εκκλησία  της Αναλήψεως στην Ζάκυνθο, όπου ο πατέρας του ήταν ιερέας, κατείχε πολύ καλή προπαιδεία στα εκκλησιαστικά γράμματα.

Έτσι το θέμα το οστών, που παίρνουν σάρκα και πνεύμα, όπως αναφέρεται στην προφητεία του Ιεζεκιήλ (λζΆ 1-14), που ο αναγνώστης διαβάζει την εσπέρα της Μ. Παρασκευής :

΅Ά.. Και είπε προς με Υιέ άνθρωπου, ει ζήσεται τα οστέα ταύτα; Και είπα•
Κύριε, Κύριε, συ επίστη ταύτα. Και είπε προς με• προφήτευσον επί τα οστά ταύτα και έρεις αυτοίς• τα οστά τα ξηρά, ακούσατε λόγον Κυρίου.

Τάδε λέγει Κύριος τοις οστέοις τούτοις• ιδού εγώ φέρω εφΆ υμάς πνεύμα ζωής και δώσω εφΆ υμάς νεύρα και ανάξω εφΆ υμάς σάρκας και εκτενώ εφΆ υμάς δέρμα και δώσω πνεύμα μου εις υμάς και ζήσεσθε και γνώσεσθε ότι εγώ ειμί Κύριος.ΆΆ

απετέλεσε για τον Μαρτελάο έμπνευση για το ποίημά του Θούριος :

Όθεν είσθε των Ελλήνων 
παλαιά ανδρειωμένα, 
κόκκαλα εσκορπισμένα, 
τώρα λάβετε πνοήν.

Στες φωνές της σάλπιγγός μου, 
οχ το μνήμα αναστηθείτε,
και το Γένος μας να ιδείτε 
εις τη πρώτη του τιμή

Στίχοι που με την σειρά τους απετέλεσαν το πρότυπο του Δ. Σολωμού στον
΄Υμνο για την Ελευθερία :

« ΑπΆ τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά, και σαν πρώτα ανδρειωμένη, χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!»


Αικατερίνη Π. Δελλαπόρτα
Διευθύντρια ΒΧΜ

(πηγή Γ.Π.Δ.)