01 Ιουλίου 2021

Στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων για τη συμπλήρωση 200 ετών από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο ενέταξε και φιλοξένησε επετειακή εκδήλωση του Δήμου Θηβαίων για τον ζωγράφο Θεόδωρο Π. Βρυζάκη, συνοδευόμενη από περιοδική έκθεση με τίτλο «Θεόδωρος Βρυζάκης και η εικόνα της Ελλάδας μέσα από τα μάτια των καλλιτεχνών» και  παρουσίαση προτομής του ζωγράφου, έργο του Θηβαίου γλύπτη Δημήτρη Δήμου.

Την εκδήλωση, η οποία τελούσε υπό την αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» και πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 28 Ιουνίου στον αύλειο χώρο του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, τίμησαν με την παρουσία τους υψηλοί προσκεκλημένοι της εκδήλωσης του Δήμου Θηβαίων, μεταξύ των οποίων ο μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, κκ Ιερώνυμος, ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας, κ. Γεώργιος, ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, κ. Στυλιανός Πέτσας και η πρόεδρος της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», κ. Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη. Την περιφέρεια Αττικής εκπροσώπησε η αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού, κ. Μαίρη Βιδάλη και την περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας η αντιπεριφερειάρχης Βοιωτίας, κ. Φανή Παπαθωμά.

Στην εκδήλωση παρέστησαν επίσης υψηλοί προσκεκλημένοι της επιστημονικής, καλλιτεχνικής κοινότητας και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Την εκδήλωση συντόνισε ο δημοσιογράφος, Αλέξης Διακόπουλος.

Κατά τη διάρκεια της ίδιας εκδήλωσης έγιναν τα εγκαίνια της εικαστικής έκθεσης «Θεόδωρος Βρυζάκης και η εικόνα της Ελλάδας μέσα από τα μάτια των καλλιτεχνών», με έργα της Φιλελληνικής Συλλογής Μιχάλη και Δήμητρας Βαρκαράκη και της συλλογής Ευάγγελου και Κατίγκως Αγγελάκου. Η έκθεση, της οποίας την καλλιτεχνική επιμέλεια έχει η ιστορικός τέχνης Δρ. Μαράη Γεωργούση, εκτός των ζωγραφικών έργων, δύο από τα οποία είναι του Θεόδωρου Π. Βρυζάκη, ενώ τα υπόλοιπα αφορούν σε φιλελληνικά θέματα καλλιτεχνών του 19ου αιώνα, περιλαμβάνει  και κειμήλια της οικογένειας Βρυζάκη, ευγενική παραχώρηση της κ. Βασιλικής Βρυζάκη, απογόνου του μεγάλου ζωγράφου. 

Η περιοδική έκθεση, η οποία θα διαρκέσει ένα μήνα, θα είναι επισκέψιμη για το κοινό έως και την Πέμπτη 29 Ιουλίου 2021.

Στην ίδια αίθουσα παρουσιάζεται και Η Χάρτα του Ρήγα ή Χάρτα της Ελλάδος που αποτελεί το κορυφαίο χαρτογραφικό έργο της προεπαναστατικής Ελλάδας και ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Η Χάρτα υπήρξε μία από τις δημιουργίες του Ρήγα Βελεστινλή (1757-1798) την εποχή που ο πρωτοπόρος Έλληνας στοχαστής επικέντρωσε την επαναστατική του ορμή σε μία σειρά εκδόσεων που στόχευαν στην αφύπνιση των Ελλήνων και των άλλων κατοίκων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τυπώθηκε το 1796/7, λίγους μήνες πριν από τη σύλληψη και τη δολοφονία του.

Η Χάρτα του Ρήγα είναι ένας μνημειακής κλίμακας δωδεκάφυλλος χάρτης, συνολικών διαστάσεων 2x2,10 μ. Φιλοτεχνήθηκε από τον λιθογράφο Franz Müller και τυπώθηκε σε 1.220 αντίτυπα στη Βιέννη, στο τυπογραφείο των αδερφών Μαρκίδη-Πούλιου. Τα αντίτυπα διατέθηκαν στη Βιέννη, τη Σμύρνη, το Βουκουρέστι και το Ιάσιο. Μέρος τους (296 τον αριθμό) κατασχέθηκε κατά τη σύλληψη του Ρήγα στην Τεργέστη.

Το παρουσιαζόμενο αντίτυπο στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, ένα από τα περίπου 100 σωζόμενα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ανήκε στον Θεόφιλο Καΐρη (1784-1853), κορυφαίο Ανδριώτη διαφωτιστή, ο οποίος την απέκτησε κατά την παραμονή του στη Σμύρνη. Το αντίτυπο της Άνδρου μαζί με άλλα 16 κηρύχθηκε μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού τα έτη 1997 και 1998. Πρόσφατα συντηρήθηκε στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο. Η κατάσταση διατήρησης του έργου πριν από τις εργασίες συντήρησης ήταν κακή. Τα φύλλα της Χάρτας αποκολλήθηκαν από το λινό ύφασμα, στο οποίο ήταν επικολλημένα, και στη συνέχεια συντηρήθηκαν ξεχωριστά, για να επανασυνδεθούν και να υποστηριχθούν σε πολυεστερικό ύφασμα μη υφασμένο. Η Χάρτα τοποθετήθηκε σε ξύλινο τελάρο και κορνίζα κατάλληλη για το μέγεθός της.

Φωτογραφίες: Δήμος Θηβαίων, ΒΧΜ / Νίκος Μυλωνάς