Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο :: Νέα .::. Εκδηλώσεις

Τιμητική επιστημονική εκδήλωση στη μνήμη του Δημήτρη Κωνστάντιου


ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ

10 Μαρτίου 2011

Με τη συμπλήρωση ενός έτους από την απώλεια του Διευθυντή του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Δημήτρη Κωνστάντιου διοργανώνεται στο Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο τιμητική επιστημονική εκδήλωση αφιερωμένη στη μνήμη του. Η συνολική προσφορά του στον χώρο του πολιτισμού, στα θέματα της ολοκληρωμένης προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς και της διαχείρισης του μνημειακού πλούτου υπήρξε πολύ μεγάλη.

Από πολύ νωρίς ο μαχόμενος, σπουδαίος αυτός αρχαιολόγος υπηρέτησε με πάθος στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, στην 8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, στην Ήπειρο, στην Αιτωλοακαρνανία, στα Επτάνησα. Κι ήταν εκεί που σε επαφή με τα μνημεία αλλά και με τα προβλήματα των ανθρώπων που ζουν κοντά σε αυτά αντιλήφθηκε πώς πρέπει να αντιμετωπίζει το πολιτιστικό παρελθόν ―με σεβασμό και σοβαρότητα, με τους ενδεδειγμένους για τη διατήρηση τρόπους, αλλά και με φροντίδα για τους καθημερινούς ανθρώπους που καλούνται να συμβιώσουν με την πολιτιστική αυτή κληρονομιά.

Έτσι ήταν ο περισσότερο κατάλληλος για να ασχοληθεί με τα θέματα ένταξης της πολιτιστικής κληρονομιάς στην καθημερινή ζωή της σύγχρονης εποχής όταν το 1989 κλήθηκε να υπηρετήσει στη Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων και του ανατέθηκε, μεταξύ άλλων, η παρακολούθηση των προγραμματικών συμβάσεων.

Κλήθηκε λοιπόν να παρακολουθήσει και σε μεγάλο βαθμό να συντονίσει έργα προστασίας και ανάδειξης αρχαιολογικών χώρων και οικιστικών συνόλων μεγάλης πολιτιστικής σημασίας (π.χ. την παλαιά πόλη της Ρόδου, τα φρούρια της Κέρκυρας, τα Χανιά κ.ο.κ.) τα οποία πραγματοποιήθηκαν από την τοπική αυτοδιοίκηση σε συνεργασία με το ΥΠΠΟ λαμβάνοντας υπ’ όψιν εξίσου την επιστημονική δεοντολογία και ταυτόχρονα τις καθημερινές ανάγκες των κατοίκων.

Άλλωστε ο Δημήτρης Κωνστάντιος, βαθιά δημοκρατικός και έντονα πολιτικοποιημένος μετουσίωνε την πολιτική ιδεολογία σε πράξη, συνδέοντας την επιστήμη με την πραγματικότητα. Αυτή του η πλευρά ήταν απόλυτα εμφανής στον ιδιωτικό, στον δημόσιο αλλά και στον επιστημονικό του βίο, ήταν εμφανής στα δημοσιευμένα στον αριστερό τύπο κείμενά του αλλά ταυτόχρονα στα επιστημονικά του κείμενα, αλλά και στην ενεργό συμμετοχή του στο διοικητικό συμβούλιο του ICOMOS.

Το 1999 ο Δημήτρης Κωνστάντιος ανέλαβε τη Διεύθυνση του Βυζαντινού & Χριστιανικού Μουσείου και βρέθηκε μπροστά σε μια πολύ μεγάλη πρόκληση, της ολοκληρωτικής αλλαγής του Μουσείου. Οριοθετώντας τις ανάγκες του Μουσείου του 21ου αιώνα και πιστεύοντας ότι το κάθε Μουσείο οφείλει, ακολουθώντας τις αρχές της σύγχρονης μουσειολογικής επιστήμης, να είναι απόλυτα ανοικτό στο κοινό, χωρίς όμως να ξεχνά και να παραβλέπει τον επιστημονικό του ρόλο, ο Κωνστάντιος κυριολεκτικά μεταμόρφωσε το Μουσείο. Ξεκινώντας από τις υποδομές, τη μορφή και διαμόρφωση των χώρων, συνεχίζοντας με την ανανέωση, οργάνωση και στελέχωση με νέες ειδικότητες των τμημάτων και καταλήγοντας στις πάμπολλες εξωστρεφείς δράσεις (περιοδικές εκθέσεις, προγράμματα, εκδόσεις, συνέδρια κ.ο.κ.) και στην επανέκθεση των μόνιμων Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Συλλογών κυριολεκτικά απογείωσε το Βυζαντινό Μουσείο.

Άλλωστε όπως έγραψε και ο ίδιος «Το μουσείο δεν μπορεί να εφησυχάζει. Μεταλλάσσει συνεχώς. Άλλοτε είναι πομπός και άλλοτε δέκτης. Ανοίγει τον χώρο του στη δράση όχι ευτελίζοντας ενέργειες, αλλά δίνοντας κύρος, με τη βαρύτητα της ύπαρξής του, σε νέες δράσεις, σε νέες πρωτοβουλίες, σε νέους ανθρώπους. Εφαρμόζει επικοινωνιακή πολιτική, καθώς και πολιτιστική διαχείριση, όχι για να κάνει το μουσείο χώρο κοσμικών εκδηλώσεων, αλλά να κάνει τις εκδηλώσεις τμήμα της συνολικής του δραστηριότητας, που παράγουν πολιτισμό, αισθητική απόλαυση, γνώση, και συνδέουν τον υλικό πολιτισμό του παρελθόντος με το σήμερα. Το μουσείο συμμετέχει στο σήμερα, με καθαρούς στόχους, με ταυτότητα, χωρίς όμως να φοβάται τις αλλαγές και τις μεταμορφώσεις».

Ως εκ τούτων η τιμητική επιστημονική εκδήλωση που διοργανώνεται στη μνήμη του θα κινηθεί στις θεματικές ενότητες Μουσείο – Μνημείο – Κοινωνία, κύρια πεδία προβληματισμού και πολύχρονης δραστηριότητάς του. Η σχέση μνημείου-μουσείου, η ερμηνεία και η μουσειολογική προσέγγιση των εκθέσεων, ο ανοικτός ρόλος των μουσείων στη σύγχρονη κοινωνία, καθώς και η σχέση της σύγχρονης τέχνης με τα αρχαιολογικά μουσεία αποτελούν τις επιμέρους θεματικές της εκδήλωσης.

 Τα παραπάνω θέματα θα αναπτυχθούν σε στρογγυλή τράπεζα με δεκαπεντάλεπτες τοποθετήσεις. Οι ομιλητές προέρχονται από τον χώρο των Μουσείων, του Πανεπιστημίου, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και γενικότερα από τον χώρο του Πολιτισμού. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 11 Μαρτίου 2011 και ώρα 17.30 στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο.